اصولاً در پیروزی یك نبرد رزمی عوامل بسیاری دخالت دارند، اما چند عامل هستند كه از عوامل دیگر بسیار مهمترند كه در پی می آید:
۱-ریلكس بدن: «ریلكس» واژه ای است انگلیسی و بمعنای شُل كردن بدن. رزمی كاری كه بتواند به طرز صحیحی بدنش را ریلكس و شُل كند به راحتی قادر است پارازیتها و افكار منفی ذهن خود را كنترل نماید و فكرش را آرام سازد. به عبارتی «وقتی كه بدن آرام شود، ذهن نیز آرام می شود».زمانی كه ذهن آرام شد، فرد می تواند از تمام تكنیكها و فنون رزمی خود، در مبارزه حداكثر استفاده را ببرد. بعلاوه وقتی كه بدن ریلكس و آرام باشد، انرژی جسمی و روحی اضافی به هدر نرفته و رزمی كار بنیه و قدرت بیشتری برای مبارزه و اجرای فنون خواهد داشت. یك رزمی كار می تواند تكنیك شل كردن بدن را به 2 طریق انجام دهد:
الف-ریلكس ثابت:این شیوه به صورت نشسته و یا اغلب، دراز كش انجام می شود و شخص بوسیله القاء حس سنگینی به خود، نقاط بدنش را شل كرده و به آرامش می رسد.
ب-ریلكس متحرك:پس از اینكه تكنیك ثابت آموخته شد، شخص می تواند ریلكس متحرك كه بسیار موثرتر است را تمرین كند. ریلكس متحرك شامل حركات نرم«تایچی»و «چی كونگ»است. این حركات بعلت آنكه نرم، آهسته، روان و با هماهنگی تنفس انجام می شوند، عضلات رزمی كار را در حركت، ریلكس كرده به وی آرامش روحی فوق العاده ای می بخشد. و بخاطر آنكه از طریق این حركات، كارآیی هنرجوی رزمی بسیار بالا می رود، امروزه اكثر رشته های رزمی در جهان حركات نرم «تایچی» و «چی كونگ» را بعنوان مكمل سبك رزمی خود تمرین می كنند.
۲-تقویت فنون دفاعی: متاسفانه اكثر سبكهای رزمی، بر روی تكنیكهای تهاجمی تاكید بسیار می ورزندو به تكنیكهای دفاعی، توجه لازم را ندارند. فنون دفاعی بعلت آنكه شما را در برابر ضربات حریف كه گاه ممكن است منجر به نقص عضو و حتی مرگ شود، محافظت می كند در مبارزه بسیار مهمتر هستند تا فنون تهاجمی. شما می توانید تحت نظر یك استاد در عرض حداقل 6 ماه مبارزی تهاجمی شوید، ولی اگر بخواهید بصورت مبارزی تدافعی كه بتواند ضربات سریع و غافلگیرانه حریف را مهار كند در آئید، احتیاج به سالها تمرین زیر نظر یك استاد با تجربه دارید. عدم دفاع سریع و اصولی ضربات، در مبارزات قهرمانان مشهور سبكهای كلاسیك نیز مشاهده می شود. سبك «وینگ چون» كونگ فو یكی از سبكهای دفاعی معروف در دنیاست كه تكنیكهای دفاعی موثری دارد. وقتی كه شما در اثر تمرین، مهارتهای دفاعی نان را افزایش دهید، فنون تهاجمی تان خود به خود پیشرفت می كند. ولی اگر بخواهید بیشتر بر روی تكنیكهای حمله ای تاكید ورزید، فنون دفاعی تان بطور اصولی تقویت نمی شود.
۳-محكم كردن بدن: حساسیت زدایی جسمی نسبت به ضربه یكی از اصول بسیار مهم در هنرهای رزمی است. شما هر چقدر كه در فنون دفاعی، سریع و هوشیار باشید، باز هم امكان دارد در مبارزه یكی دو ضربه به شما اصابت كند كه البته امری است طبیعی. یا زمانی كه بخواهید تكنیك های حریف را دفاع نمایید باید از دستهای محكمی برخوردار باشید. از این رو، بدنسازی جسمی یك رزمی كار در مقابل ضربه به 3 بخش تقسیم می شود:
الف-حساسیت زدایی عضله ای: در این وضعیت، حساسیت عضله ها نسبت به ضربه به تدریج از بین می روند.
ب-محكم كردن استخوانهای دست و پا: طی تمرینات رزمی و مخصوصاً مبارزه، استخوانهای هنر جویان چه در دفاع و چه در حمله بدفعات به هم اصابت می كنند و اگر یك رزمی كار ماهر در فنون رزمی استخوانهای دست و پایش محكم نباشد، ممكن است در اثر درد شدیدی كه در استخوان ساعدش به علت دفاع ضربه حریف بوجود می آید، قادر به ادامه مبارزه نباشد. پس لازم است كه استخوانهای ضروری، مخصوصاً استخوان ساعد دست و ساق پا محكم شده و حساسیت آنها نسبت به ضربه بتدریج از بین بروند.
ج-حساسیت زدایی صورت:از بین بردن حساسیت صورت نسبت به ضربه، اهمیت زیادی دارد. چون ضربه به صورت باعث گیجی می شود و زمانی كه رزمی كاری گیج و مغشوش شود، بهترین موقع است كه وی را تحت حملات متوالی قرار داد. فردی كه در اثر اصابت ضربه به صورتش، گیج شود دیگر هیچ عكس العملی نمی تواند از خود بروز دهد. از اینرو، حساسیت بعضی از نقاط صورت را باید از بین برد. حساسیت زدایی صورت باید بسیار با احتیاط و بتدریج صورت گیرد و مواظب بود كه به نقاط حساس مثل: بینی یا چشمها آسیبی وارد نشود. هر 3 نوع بدن سازی كه در بالا تشریح شد، باید حتماً تحت نظر مربی مجرب و بتدریج انجام گیرند. البته نقاط حیاتی بدن نظیر: بیضه، چشم، حفره گردن و غیره را بهیچ وجه نمی توان در برابر ضربه مقاوم نمود و تنها راه محافظت از آنها، تقویت فنون دفاعی است.
۴-توانایی مبارزه در فاصله نزدیك: مبارزه در اغلب رشته های رزمی در فاصله دور انجام می شود و بر این اساس، اكثر رزمی كاران تنها قادرند از فاصله دور مبارزه كنند و اگر فاصله بسته شود، در فاصله نزدیك نمی توانند به نحو موثری به مبارزه شان ادامه دهند. توانایی مبارزه از فاصله نزدیك، برای یك رزمی كار بزرگترین امتیاز محسوب می شود. اگر دقت كرده باشید دو نفر شخص عادی كه واقعاً با هم درگیر می شوند، در یك لحظه بطور غریزی و ناخودآگاه فاصله بین خود را كم می كنند و بیشتر از ضربات دست استفاده می نمایند. و این امر، در تمام مبارزات حقیقی و آزاد رزمی، طبیعی است. و به همین علت است كه اكثر قهرمانان رزمیكاری كه در مسابقات از فاصله دور و به صورت كلاسیك و قراردادی مبارزه كرده و پیروز می شوند، در مبارزات غیرقراردادی و آزاد و همچنین درگیریهای خیابانی، بندرت می توانند حریف خود را مغلوب سازند.
تعداد معدودی از سبكهای رزمی هستند كه مبارزه شان از فاصله نزدیك و بیشتر با استفاده از دفاعها و ضربات دست (كه پیروزی نهایی در یك نبرد حقیقی را تعیین می كند) می باشد. یكی از این رشته ها، سبك «وینگ چون» كونگ فو است كه مبارزات این سبك، اصلی ترین و حقیقی ترین مبارزات رزمی در جهان می باشد، چون در شرایط كاملاً واقعی انجام میگیرند. برای نمونه، مبارزات یكی از قهرمانان معروف این رشته را بررسی میكنیم: «امین بوز ته په» استاد ارشد سبك وینگ چون و یكی از قهرمانان فعلی در مبارزات آزاد جهانی است. «اِمین» در بیش از 400 مبارزه كاملاً آزاد و خشن (بدون داشتن دستكش، محافظ سر و دیگر تجهیزات ایمنی) شركت نموده و كلیه حریفان خود را معمولاً كمتر از یك دقیقه مغلوب كرده و تا به حال شكست نداشته است. در بین حریفانی كه این استاد وینگ چون شكست داده، نام چند تن از رزمی كاران و اساتید مشهور رشته های مختلف رزمی نیز به چشم می خورد.
راز اصلی موفقیت امین، سرعت زیاد و هوشیاری ذهنی خارق العاده در بكارگیری تكنیكهای دفاعی و تهاجمی دست به صورت هماهنگ است. به نحوی كه وی در نبردهایش با تهور زیادی فاصله خود را با حریف می بندد و با هوشیاری كامل و اغلب با استفاده از ضربات مشت مستقیم و بر هم زدن تعادل حریف، مبارزه را به نفع خود به پایان می برد. (فنونی كه ذكر شد، از تكنیكهای رایج در سبك وینگ چون است) اگر می خواهید قادر شوید در فاصله نزدیك مبارزه كنید، ابتدا باید زیر نظر استادی مجرب، ضربات و دفاعهای دست خود را مهارت بخشید و سپس فنون قفلی و درویی (به زمین انداختن حریف) را بیاموزید. ضمناً از تجهیزات ایمنی نیز حتماً استفاده كنید.
۵-تنفس صحیح و تقویت ششها: مَثَلی است چینی كه می گوید:«اگر ضربه یك رزمیكار فاقد كنترل تنفس باشد، ضربه اش قدرت لازم را نخواهد داشت». رزمی كاری كه به تكنیكهای تنفسی آشنا نباشد و آنها را انجام ندهد، نباید خود را یك رزمی كار واقعی بداند. اگر نگاهی به تمرینات سبكهای رزمی بیندازیم، در تمام آنها تكنیك های كنترل تنفس وجود داشته و اهمیت زیادی دارد. براستی چرا تنفس صحیح برای یك رزمی كار بسیار مهم است؟
اجازه دهید با مثالی ساده، مطلب را روشن تر سازیم: اگر شما از چیزی بترسید و یا نسبت به موضوعی خشمگین شوید، اولین ریتم بدنی تان كه از تعادل خارج می شود، تنفس شماست كه سریع و تند می گردد. حال اگر در این وضعیت بتوانید نفسهای عمیق و شكمی انجام دهید یا به عبارتی تنفسهایتان را كنترل كنید، بسرعت آرام شده و انرژی جسمی و روحیتان تحلیل نمی رود.
پس اگر مایلید طی تمرینات و مبارزه زود خسته نشده و بنیه، قدرت و استقامت زیادی داشته باشید، تمرینات تنفسی را پیوسته انجام دهید. از طریق تمرینات صحیح كنترل تنفس، ابتدا ششها قوی میشوند و حین تمرینات طاقت فرسای رزمی كه انرژی بدن رو به اتمام است، این ششهای قوی هستند كه تنفس را خود به خود كنترل كرده و اجازه نمی دهند، رزمی كار خسته و از ادامه فعالیت متوقف شود، بلكه با تنفسهای عمیق و كسب اكسیژن بیشتر، به وی انرژی می بخشند. اینكه می بینید بعضی از هنرجویان رزمی، در نبرد زود خسته شده یا اصطلاحاً «می بُرَند» به خاطر عدم آشنائی شان به تنفس عمیق و اصولی است. نكته دیگر اینكه: یك رزمی كار اساساً باید در حین تنفس كه بدن ضعیف شده و می خواهد انرژی بگیرد، تكنیكهای دفاعی و موقع تخلیه هوا كه بدن قدرت گرفته و میخواهد انرژی را انتقال دهد ضربه بزند.
۶-خود را به یك سبك رزمی محدود نكنید: نباید خود را تنها به فراگیری یك رشته رزمی خاص محدود كنید. چون هر سبك رزمی، مزایا و معایبی دارد و نمی توان گفت كدام رشته رزمی بهترین سبك است. بعضی ها آنقدر به رشته رزمی شان علاقه و حساسیت دارند كه اگر عیبی واقعی از آن گفته شود، نمی خواهند آنرا بپذیرند. لازم به ذكر است كه تمام هنرهای رزمی در دنیا از معبد شائولین در چین نشات گرفته و ریشه تمام سبكها در دنیا یكی است. و اگر دقت كرده باشید، تكنیكهای پا و دست با كمی اختلاف، در كلیه رشته ها یكسان است و تنها اسمشان فرق می كند. یكی از علتهایی كه باعث شد بروسلی در دنیا شهرت بسیاری بدست آورد این بود كه بروسلی با اینكه سبك اصلی اش وینگ چون كونگ فو بود، ولی اصول چندین سبك رزمی دیگر را فرا گرفته و پیوسته تمرین می نمود و خود را صرفاً به یك رشته رزمی، محدود نكرده بود. براین اساس بود كه وی حركات و فنون رزمی را مثل یك «بالِریَن» نرم و راحت و با سرعت و قدرت بسیاری بر روی حریفانش اجرا نموده همه را مجذوب خود می كرد.
موضوعات مرتبط: <-CategoryName->
برچسبها: <-TagName->